🧠 SQL for Data Scientist – Kỹ Năng “Xương Sống” Trong Khoa Học Dữ Liệu 🧱⚡
“SQL không chỉ là một ngôn ngữ truy vấn — mà là vũ khí bí mật giúp Data Scientist hiểu, xử lý và khai thác dữ liệu ở tốc độ tên lửa 🚀
Nội dung bài viết
1️⃣ Tại Sao SQL Quan Trọng Đến Vậy? 🤔
SQL là nền tảng mà mọi Data Scientist thực chiến đều cần thành thạo 👇
-
🧰 Truy xuất dữ liệu gốc: 90% dữ liệu nằm trong RDBMS, Data Warehouse hoặc Data Lake (Snowflake, BigQuery, Redshift…).
-
🧠 Chuẩn bị dataset & feature nhanh: SQL cực mạnh cho aggregation, join, filter – nhanh và rõ ràng hơn code vòng lặp.
-
⚡ Hiệu năng cao: Database xử lý tối ưu hơn Python loop rất nhiều.
-
🔄 Dễ tích hợp pipeline: Query có thể gắn vào dbt, Airflow, Feature Store → chạy tự động.
-
📌 Thực tế: Data Scientist senior viết SQL như “thở” — build cohort, check hypothesis, tạo feature trực tiếp trong warehouse mà không cần mở Excel hay pandas sớm.
2️⃣ 4 Nhóm Kỹ Năng SQL Cốt Lõi Cho Data Scientist 🧭
2.1 Data Exploration & Filtering 🔍
“Hiểu dữ liệu bằng SQL nhanh hơn mở notebook.”
-
SELECT + WHERE → lọc dữ liệu theo điều kiện
-
DISTINCT → đếm unique
-
GROUP BY + COUNT/SUM/AVG → thống kê mô tả nhanh
-
LIKE / REGEXP → lọc pattern (log text cực hữu dụng)
📌 Ví dụ: Top thành phố theo số đơn hàng kể từ đầu năm 🏙️
2.2 Data Transformation & Aggregation 🧱
“SQL không chỉ để lấy data — mà còn để biến đổi data.”
-
CASE WHEN → tạo biến phân loại logic
-
JOIN → ghép dữ liệu từ nhiều bảng
-
Subquery / CTE (WITH) → chia nhỏ logic, dễ đọc
-
Aggregate functions (SUM, AVG...)
-
HAVING → lọc sau khi group
📌 Ví dụ: Phân khúc khách hàng dựa vào tổng chi tiêu 🧍♂️💰
→ Feature customer_segment
sẵn sàng cho churn prediction 🚀
2.3 Window Functions 🧠⚡
“Đòn bẩy để viết SQL như senior analyst.”
-
ROW_NUMBER(), RANK(), DENSE_RANK() → xác định thứ tự
-
LAG(), LEAD() → so sánh giá trị giữa các dòng liên tiếp
-
SUM() OVER(), AVG() OVER() → rolling / cumulative
-
Partition theo nhóm + order by thời gian → feature động
📌 Ví dụ: Tính doanh số cộng dồn theo khách hàng ⏳
→ Feature “cumulative_spend” cực hữu ích cho CLV & churn modeling.
2.4 Cohort Analysis & Advanced Use Cases 📊
“Cohort = SQL + thời gian + partition magic ✨”
-
Gán user vào cohort theo hành vi đầu tiên
-
Tính retention bằng join cohort với hành vi sau
-
Churn windowing → xác định user rời sau N ngày
-
Tạo bảng feature store cho ML pipeline
📌 Ví dụ: Tính retention 30 ngày theo cohort đăng ký 🧮
→ Retention table này có thể đem vào Power BI/Tableau để vẽ retention curve 📈
3️⃣ Star Schema – Bí Quyết Viết SQL Dễ Mở Rộng 🌟
Junior thường query từ bảng raw → join lung tung → query nát bét 😅
Cách chuẩn là dùng Star Schema:
-
Fact Table: lưu transaction, event
-
Dimension Table: mô tả thuộc tính
👉 Viết query theo star schema → dễ đọc, join ít lỗi, dễ mở rộng → chính là nền cho feature store ML sau này.
4️⃣ Những Sai Lầm SQL Junior Hay Mắc ❌
🚫 Join sai điều kiện → nhân bản dữ liệu
🚫 Không filter rõ → quét toàn bảng → query siêu chậm
🚫 Quên yếu tố thời gian → gây data leakage
🚫 Viết query spaghetti không có CTE
🚫 Không kiểm tra null → kết quả lệch ngầm 😵
5️⃣ Best Practices Cho Data Scientist ✅
-
✍️ Viết query rõ ràng, dùng CTE (WITH) để chia logic
-
🧠 Hiểu rõ mô hình dữ liệu, đặc biệt star schema
-
⏱️ Tối ưu truy vấn: chỉ chọn cột cần, filter sớm
-
🧪 Test từng bước để tránh lỗi ngầm
-
🔄 Reuse query trong pipeline bằng dbt hoặc views
6️⃣ Case Study – Xây Dataset ML Cho Bài Toán Churn 📈
Mục tiêu: tạo dataset churn prediction cho e-commerce.
Nguồn dữ liệu:
-
orders
→ giao dịch -
customers
→ thông tin KH -
email_logs
→ hành vi marketing
Feature SQL tạo:
-
Tổng số đơn 30 ngày gần nhất
-
Tổng chi tiêu cộng dồn
-
Thành phố (one-hot top city)
-
Tỷ lệ mở email, click rate
👉 Sau khi tạo bảng feature bằng SQL → Logistic Regression train nhanh, ROC-AUC đạt 0.85, không cần code Python dài dòng 🧠⚡
📝 Kết Luận
SQL không phải “kỹ năng phụ” mà là công cụ xương sống của Data Scientist:
-
🚀 Truy xuất & xử lý dữ liệu hiệu quả hơn
-
🧠 Hiểu sâu cấu trúc dữ liệu
-
🧰 Xây pipeline ML & BI bền vững, dễ scale
👉 Thành thạo SQL = bạn đã vượt 70% DS junior trên thị trường 😎
📞 Hotline: 0352.433.233
🌐 mcivietnam.com
📺 youtube.com/@HocVienMCI
👥 facebook.com/groups/dataaivn

Các khóa học
- Mastering AWS : From Basics to Applications Specialized
- Data Engineer Track Specialized
- Combo Data Engineering Professional Hot
- AI & DASHBOARD – CHỈ 990K Hot
- Combo Python Level 1 & Level 2 Bestseller
- Business Intelligence Track Hot
- Data Science Track Bestseller
- Data Analyst Professional (Data Analyst with Python Track) Bestseller
- RPA UiPath Nâng Cao: Chiến Thuật Automation Cho Chuyên Gia Specialized
- RPA UiPath cho Người Mới Bắt Đầu: Thành Thạo Automation Chỉ Trong 1 Ngày Specialized
- Business Analyst Fast Track Bestseller
- Business Analyst Bestseller
Đăng ký tư vấn khóa học
*Vui lòng nhập số điện thoại của bạn
*Vui lòng nhập họ tên của bạn
*Vui lòng chọn giới tính
*Vui lòng chọn 1 trường